قیمت میوه شب چله در سیرجان ضرب در سه!
در این شب یلدا، انار دهسرد را کیلویی ۱۵۰ هزار تومان می‌فروشند! این درحالی‌ست که این روزها انار در خود دهسرد به صورت خرده‌فروشی کیلویی پنجاه هزار تومان در کنار جاده عرضه می‌شود! با این اوصاف مشخص است که دست خریدار عمده را در آنجا چند گرفته و جالب اینکه همین خریداری واسطه‌ای که انار را کامیون کامیون از کشاورز زحمتکش هم‌استانی ارزان خریده، معلوم نیست که با حساب کرایه‌ی اندک این مسیر کوتاه درون‌استانی، در میدان تره‌بار سیرجان به مغازه‌دار خرده‌فروش چند فروخته که حالا در بازار گرم میوه‌ی شب چله‌ی سیرجان قیمت هر کیلویش سه برابر شده است؟! هرچند به نظر می‌رسد بخشی از این گرانی مربوط به سطح انصاف خود میوه‌فروشان داخل شهر هم باشد.
اینکه یکی در انتهای خیابان وحید، انار دهسرد را کیلویی نود هزار تومان می‌دهد و میوه‌فروش دیگر در حوالی ولی‌عصر کیلویی صد و سی و میوه‌فروشی نرسیده به میدان گیتی‌نورد، صد و چهل تا پنجاه هزار تومان! این درحالی‌ست که انار درجه یک و درجه دو نیز به ترتیب در میدان تره‌بار توسط عمده‌فروش چهل هزار تومان و بیست هزار تومان عرضه شده و عرضه‌ی آن توسط خرده‌فروشان سی تا پنجاه هزار تومان و حالا نهایت شصت هزار تومان منطقی می‌نمود اما در برخی میوه‌فروشی‌های سطح شهر دارد به قیمت صد و بیست هزار تومان عرضه می‌شود! چیزی که این روزها مشخص است بازار میوه‌هایی که به طور سنتی مخصوص مهمانی شب چله هستند داغ‌تر شده تا جایی که کار به سواستفاده برخی مغازه‌داران رسیده است.
فقط انار دهسرد این میان عزیز بازار نشده. هندوانه‌ای را که تا چند هفته پیش به خاطر پایان فصل گرما و کاهش عطش همشهریان، کیلویی دوازده هزار تومان هم نمی‌خریدند، حالا مثل سکه و دلار یک شبه گران شده و هندوانه‌ی مانده و زیادرس شده‌ی گرد را هجده هزار تومان می‌فروشند.
هندوانه کشیده کیلویی بیست و دو هزار تومان هم عرضه می‌شود! هرچند برخی مغازه‌ها هندوانه را کیلویی بیست هزار تومان می‌فروشند ولی اکثر وانت‌های گوشه‌ی خیابان بار هنداوانه‌شان را کیلویی ده هزار تومان حراج کرده‌اند. این میان چیزی که جالب است آنکه قیمت‌های دستوری مصوب را کمتر کسی در میان صنف میوه‌فروشان رعایت می‌کند! حتی خوش‌انصاف‌ترین میوه‌فروش سیرجانی هم فهرست قیمتی ارائه شده را رعایت نمی‌کند.
مثلا هیچکس نیست که سیب درجه یک و دو را با قیمت تعیین شده‌ی کیلویی سی‌ونه هزار تومان و بیست و شش هزار تومان عرضه کند. قیمت‌ها به نفع فروشنده به صورت عرضه‌ی چهل هزار تومان و سی هزار تومان، رند شده‌اند!
برای پرتغال معمولی و پرتغال تامسون قیمت عمده کیلویی بیست هزار تومان و سی هزار تومان است و قاعدتا می‌بایست در نرخ سی تا چهل و حالا نهایت پنجاه هزار تومان برای مصرف کننده در بازار عرضه شود اما در بازار میوه‌ی سطح شهر از چهل هزار تومان تا هفتاد و پنج هزار تومان ، پرتغال وجود دارد! این نرخ‌ها نشان می‌دهد که با وجود ادعای نظارت بر بازار، کار تعزیرات خیلی می‌لنگد تا تورم قیمت میوه در سیرجان، به دلبخواه فروشندگان باشد و قیمت‌ها بسته به مکان و محله و نوع مشتریان در نوسان قرار بگیرد.
فقط هم مشکل بازار شب چله نیست. توی تابستان گذشته هم اگر شما قیمت هلو را از میدانک بازار در خیابان هفده‌شهریور می‌پرسیدید، شصت هزار تومان بود و همان هلو در مغازه‌های شیک بر خیابان‌های بالاشهر گاه صد و بیست هزار تومان هم عرضه می‌شد! این می‌شود که شهر صنعتی_معدنی سیرجان به یمن تبعیض در سطح درآمدها، ریخت و پاش‌ها، دست و دلوازی و ولخرجی‌ها، در این یکی بازار هم رکورد می‌زند تا سطح قیمت‌هایش از مراکز استان‌ها هم بالاتر باشد!
تا خانواده‌های کم‌بضاعت در این یکی بازار هم شرمنده‌ی خانواده‌هایشان باشند و شب یلدا یا همان شب چله در فرهنگ سیرجانی که فرا می‌رسد، آیین مهمانی‌های خانوادگی در بلندترین شب سال برای خانواده‌های کم‌درآمد با دورهمی و خوردن میوه و شیرینی همراه نباشد.
کاش مسئولان امر به جای نظارت قیمت‌ها که مدام آن غیرممکن است، به فکر راه اندازی یک مرکز عرضه‌ی میوه با نرخ دولتی بودند، این طور هم قیمت‌های گران جاهای دیگر ناخودآگاه تاحدودی می‌شکست و هم اینکه دیگر امکان انتخاب برای همه‌ی همشهریان با هرنوع سطح درآمدی وجود می‌داشت.
محمدعلی خردمندی
1403/10/01
